Ravanello
Raphanus raphanistrum subsp. raphanistrum
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Ravanasso, Ravaniscle , Rafanello, Ravanet.
Noms en français : Ravenelle, Radis sauvage.
Descripcioun :La ravanello es uno planto de l'an que trachis dins li champ cultiva. Li fueio soun divisado en tros que lou darrié èi bèn mai grand. La subsp. raphanistrum, presentado eici, se recounèis à si silico aloungado e primo (< 5 mm de diamètre) caupan de 3 à 8 grano. Li petalo blanco soun poulideto, emé li costo acoulourido de marroun (au contro di flour de rais-fort, Raphanus sativus). Coumpara emé la subsp. landra que ié sèmblo.
Usanço :La ravanello estènt un rais-fort fèr, èi touto manjadisso : racino, fueio, flour, fru, grano ; en ensalado o cuecho.
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estieu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Culturo
- Ermas
- Champ
- Limas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Raphanus raphanistrum subsp. raphanistrum L., 1753
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800